RYS HISTORYCZNY

Pierwszą instytucją tego typu działającą w Sanoku był Zespół Obiektów Turystycznych (ZOT) – utworzony w 1973 r. Następnie powstał Okręgowy Zespół Gospodarki Turystycznej PTTK Sanok – funkcjonujący od 1981 r. do momentu utworzenia nowej struktury – spółki posiadającej osobowość prawną, czyli do końca 1992 r. W 1989 r. do OZGT włączono Zakład Remontowo Budowlany (ZRB), który od 01.04.1990 r. zaczął działać odrębnie, jednak po roku samodzielnej działalności jednostka ta została zlikwidowana. Zarząd Główny PTTK w Warszawie, zwrócił się do zajmującego wówczas stanowisko zastępcy dyrektora Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego (WPT) „Bieszczady” w Lesku, Józefa Szymbary, z propozycją podjęcia próby ratowania sanockiego oddziału, który w tym czasie zmagał się z problemami finansowymi. W rezultacie od 1985 r. przedsiębiorstwem zarządza wieloletni Działacz PTTK Józef Szymbara, najpierw jako Dyrektor OZGT, a obecnie Prezes Spółki BSiH, któremu udało się przywrócić stabilną sytuację firmy, przetrwać okresy kryzysów gospodarczych oraz powiększyć majątek Spółki. Branżą turystyczną zajmuje się niestrudzenie od ponad 50 lat, stale zabiegając i angażując się w rozwój infrastruktury turystycznej i promocję walorów regionu Polski południowo-wschodniej.

Działania jakie podjął na stanowisku Prezesa Zarządu sprawiły, że Spółka funkcjonuje dziś jako jedna z pięciu jednostek, które utrzymały się spośród ponad 20 istniejących wówczas jednostek OZGT na terenie całej Polski.

Podkreślenia wymaga zaangażowanie Spółki w zakresie szeroko pojętej działalności proekologicznej, polegającej na zmniejszeniu uciążliwości obiektów na naturalne środowisko poprzez ich termomodernizację. Inwestycje w minionych latach skupiały się na instalacji źródeł energii odnawialnej, koncentrując się na ochronie środowiska i obniżeniu kosztów utrzymania obiektów. Istotnym jest również rola sanitacji szlaków, jaką, dzięki inwestycjom w oczyszczalnie ścieków, pełnią obecnie schroniska i bacówki PTTK położone przy najważniejszych bieszczadzkich trasach turystycznych. Inwestycje proekologiczne współfinansowane były w minionych latach m.in. przez Fundację Polsko-Niemiecką, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego, oraz z innych źródeł np. Norweski mechanizm finansowy, Bio Fundusz czy Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

STOWARZYSZENIE PTTK

I SCHRONISKA

Najstarsze w Polsce stowarzyszenie skupiające turystów i krajoznawców, czyli Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK) powstało w 1950 r. z utworzonego w 1873 roku Towarzystwa Tatrzańskiego, które w 1920 roku przyjęło nazwę Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, oraz utworzonego w 1906 roku Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Jest spadkobiercą tradycji i dorobku ideowego, a także następcą prawnym majątku tych Towarzystw” (art. 1 ust. 1 Statutu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Warszawa 2019).

Poza działalnością statutową, intencją Stowarzyszenia PTTK jest stworzenie oferty i sieci schronisk na przestrzeni całego Głównego Szlaku Beskidzkiego (GSB). Główny Szlak Beskidzki przebiega przez obszar 3 województw (Śląskiego, Małopolskiego i Podkarpackiego) liczy łącznie 496 km i rozpoczyna się w Ustroniu (Beskid Śląski), a kończy w Wołosatym (Bieszczady). W woj. Podkarpackim na odcinku 198 km tego szlaku znajduje się 5 obiektów (w Wetlinie, Komańczy, Cisnej, Jaworcu i Ustrzykach Górnych). Wyznakowany został w latach 30-tych minionego stulecia przez Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (poprzednika prawnego PTTK). Szlak jest na terenie naszego województwa częścią Europejskiego Szlaku Dalekobieżnego E-8 przebiegającego przez 8 państw. Umożliwia on aktywny wypoczynek społeczeństwa poprzez wędrówki górskie i jest w różnym stopniu obciążony w zależności od stanu jego zagospodarowania.


Elementarnym i tożsamym elementem zagospodarowania szlaku są właśnie schroniska turystyczne świadczące usługi noclegowe i gastronomiczne oraz towarzyszące, co umożliwia wędrowanie od obiektu do obiektu poprzez najatrakcyjniejsze obszary Beskidów. Obiekty te były na przestrzeni blisko 90 lat istnienia szlaku „lokomotywami” rozwoju turystyki wielu miejscowości i do tej pory możemy zaobserwować przyśpieszony rozwój miejscowości, w których takie obiekty istnieją. Schroniska zapewniają tzw. sanitację szlaków, dają zatrudnienie miejscowej ludności i partycypują w przychodach lokalnych samorządów poprzez podatki i opłaty lokalne. Schroniska budowane w przeszłości miały zapewniać rozwój turystyki społecznej i socjalnej, nie były i nie są zaliczane do obiektów komercyjnych, dlatego poza PTTK brak jest zainteresowania tego typu inwestycjami. Organizacja ta, posiadająca ponad 200 obiektów turystycznych w tym blisko 100 schronisk i stanic wodnych na terenie całego kraju, traktując schroniska jako obiekty służące działalności statutowej, świadomie pokrywa część ich kosztów (strat) i dlatego może je utrzymywać. Nie inaczej jest z aktualnie istniejącymi schroniskami w Bieszczadach, z których każde przynosi Towarzystwu rokrocznie stratę, a koszty zarządzania tymi obiektami pokrywane są z przychodów Spółek powołanych przez PTTK do zarządzania zarówno nimi jak i innymi obiektami hotelowymi z bazy Stowarzyszenia.